Gebelik öncesi dönemde gebeliğinizin planlanmasından, gebe kalabilmenin yollarına, gebelik öncesi yapmanız gerekenlerden, gebeliğe hazırlığa kadar pek çok konuda bilgi ve deneyimlerle yanınızda yer alıyoruz. Gebeliğinizi ilgili tüm adımları birlikte atıyoruz.

Doktor Seçimi:

• Gebelik izlemleriniz için en ideali, güvenebildiğiniz ve konusunda tecrübeli tek bir hekiminizin olmasıdır. Çok sayıda hekim değiştirmek üzerinizde olumsuz bir etki yaratacaktır.
• Hekiminizi seçerken bilgisine güvenmeniz ve tecrübeli şekilde doğumunuzu yaptıracağına inandığınız birisinin olmasına dikkat ediniz.
• Gebeliğinizi başından sonuna kadar izleyen bir hekimle aranızda zaman içinde bir güven bağı oluşacaktır, bu durum özellikle son aylarınızdaki doğumunuzla ilgili endişelerinizi azaltacaktır.
• Doktorunuzu seçerken onun tıptaki son yenilikleri takip edip etmediği, sorularınıza tatminkar ve yeterli cevaplar sunup sunmadığı, size yeterli zaman ayırıp ayırmadığı, istediğiniz anda ona rahat bir şekilde ulaşıp ulaşamamanız, iş yerinin hijyenik ve teknolojik olarak yeterli donanıma sahip olup olmadığı gibi soruları içinizden değerlendirin.

Doktorunuzdan randevu alınız: Hamile kalmadan önce doktorunuzla gebelik öncesi sağlık bakımı hakkında konuşun. Doktorunuz sağlık geçmişiniz ve halihazırda sahip olduğunuz, hamileliği etkileyebilecek herhangi bir tıbbi durumunuzla ilgili konuşacaktır.

Yapılacak Testler:

Doktorunuz, bu testlerin hepsini istemeyebileceği gibi bazen başka testlere de gerek duyabilir. Önemli olan, en azından gebeliğin başında bir doktora muayene olmanızdır. Bazen de gebelikte her ay, 3 ayda bir ya da gerek duyduğunda bu testlerin bazısını tekrarlayabilir.

• Tam Kan Sayımı: Kandaki birçok parametre değerlendirilir. Hemoglobin seviyesi; kansızlık olup olmadığını, trombosit; kanın pıhtılaşma durumunu, lökosit; enfeksiyon varlığının değerlendirilmesine yardımcı olur.
• Kan Grubu: Kan grubunu bilmeyen gebelerde veya şüpheli durumlarda yapılmalı. Kan uyuşmazlığı olduğu durumda İndirek Coombs testi de istenerek uyuşmazlığın takibi yapılır.
• Tam İdrar Tahlili: Gebeliğin başından itibaren düzenli olarak her ay yapılması gerekir
• İdrar kültürü
• Karaciğer fonksiyon testleri
• Böbrek fonksiyon testleri
• Açlık kan şekeri
• Tiroit Fonksiyon Testleri: Tiroit hormon seviyelerindeki anormalliklerin tespiti yapılarak gerekli olursa hormon desteği yapılır.
• Enfeksiyon Tarama Testleri: Toksoplazma, kızamıkçık (rubella), sifiliz, hepatit, CMV ve HIV için tarama yapılır.
• Jinekolojik muayene ve smear testi yapılır. Vajinal akıntıdan kültür alınır. Rahim ağzında enfeksiyon yada anormal hücre varlığı değerlendirilir.

Prenatal Vitamin Desteği

Suda çözünen B grubu vitaminler içerisinde yer alan folat besinler içerisinde doğal olarak bulunmaktadır. Folik asit besin desteklerinde ve zenginleştirilmiş besinler içerisinde yer almaktadır. Gebe ve fetüs fizyolojisinde önemli bir role sahip olan folat gereksinmesinin gebe kadınlarda tek başına diyet ile karşılanması mümkün değildir. Folat ile başta nöral tüp defekti ve megaloblastik anemi olmak üzere, postpartum depresyon, doğum ağırlığı, çocukluk çağı alerjik hastalıkları, konjenital kalp hastalıkları, otizm vb. sağlık sorunları yakından ilişkilidir. Bu nedenle tüm dünyada nöral tüp defekti, anemi vb. sağlık sorunlarını önlemek amacıyla planlı bir gebelik ile gebelik öncesinde başlayan ve gebelik süresince devam edilen folik asit desteği (400 µg/gün) yaygın olarak önerilmektedir.

Kötü Alışkanlıklar:

Eğer alkol, sigara veya ilaç bağımlığınız varsa gebe kalmadan önce bunlardan kurtulmalısınız. Tek başınıza bu alışkanlıklardan kurtulmayı başaramazsanız, profesyonel yardım için uygun merkezlere başvurmaktan kaçınmayınız.

Diyet ve Egzersiz:

• Son dönemde yapılan birçok araştırma, gebelik öncesi beslenmenin anne ve bebek sağlığı üzerinde etkileri olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla gebe kalmayı planlayan kadınların, hamile kalmadan önce vücutlarını sağlıklı besleyerek, bu önemli döneme hazırlık yapmaları gerekiyor. Bunun için en önemli konulardan biri annenin ideal kilosunda olmasıdır.

• Bir diğeri ise bebeğin ihtiyacı olan folik asit, demir, kalsiyum, omega-3 gibi gıdaların vücutta depolanmasıdır. Anne olmak isteyen her kadın unutmamalıdır ki, sağlıklı hamilelik, sağlıklı vücutta başlar. Gebelik öncesi yeterli ve dengeli beslenme, gebe kalmak ve gebeliğiniz boyunca sağlıklı olmak için size yardımcı olur.

• Vücudunuzu bebeğe hazırlamak için sadece beslenmenize dikkat etmeniz yetmez. Gebelik öncesi egzersiz ile bebeğinizi taşımaya karın, bel ve pelvik kaslarınızı hazırlayabilmelisiniz. 9 ay
  boyunca bu kaslarınız bebeği taşımanız yüzünden zayıflayacağı için, egzersiz
  ile kuvvetlendirmeye hamilelik öncesinde başlamanız size büyük yararlar
  sağlayacaktır.

• Kegel egzersizleri ile pelvik kaslarınızı güçlendirmeniz elbette mümkündür.

Gebeliğin mucizevi yolculuğuna hoş geldiniz. Gebelik öncesi, 9 aylık gebelik dönemi ve gebelikten sonraki tüm süreçler hakkında bilgi ve tavsiyelerimizle yanınızdayız.
Sağlıklı gebelik sürecinden, sağlıklı doğuma, spor ve aktiviteye, yapılması gereken testlere ve bebek bakımına kadar birçok konuda sizi bilgilendiriyoruz. Gebelik ve hamilelik döneminde aradığınız herşey için hamileliktebulanti.com yanınızda..

Trimester dönemleri:

Hamilelik 3 ana döneme ayrılır. Bunların her birine trimester denir. Birinci trimester gebeliğin ilk 13 haftalık dönemini, ikinci trimester 14. – 26. haftalar arasındaki dönemi, üçüncü trimester ise 27. haftadan 40.haftaya kadarki dönemi kapsar.

1.Trimester

Hamile kalmak, regl döneminin yarısından sonra meydana gelir. İlk 2 hafta hamile olunmadığı halde yine de hamileliğin ilk 2 haftası olarak kabul görülür. Yumurta 3. haftada döllendiği zaman, hamilelik hormonları devreye girmeye başlar. Sabah bulantıları, meme büyümesi ve memede ağrı, yorgunluk, baş dönmesi, artan duygular ve yüksek hormon seviyesi, aşerme ve tiksinme hissi, sürekli idrara gitme ihtiyacı, mide yanması hissetmek ve hazımsızlık gibi belirtiler ilk üç ayda yaşanabilecek semptomlar arasındadır.

1. trimester döneminde, döllenen yumurta 7 gün kadar bir süre sonra rahim duvarına yerleşmiş olur. Göbek bağı, plasenta, amniyotik kese oluşmaya başlar. 1. trimester dönemi yani ilk 3 aylık dönem bittiğinde bebeğin en önemli organları oluşmuş olur. Yüz özellikleri, kollar bacaklar, parmaklar, tırnaklar oluşmuştur. Cinsel organları gelişime geçmiştir. Bebeğin boyu yaklaşık olarak 6 cm uzunluğuna gelmiş olur.

İlk kez hamile olduğunuzu öğrendiğinizde, bebeğin gelişimini izlemek için doktorunuzdan randevu alın. Eğer doğum öncesi vitaminlere başlamadıysanız, hemen başlayın. İlk 3 aylık dönemde doktor randevusu genellikle ayda bir kez oluşturulur.

2.Trimester

2.trimester, hamileliğin 14. haftası itibariyle başlar. 14.-27. haftalar arasında devam eder. Hamillelik sürecinin en rahat 3 aylık dönemi kabul edilir.

Bu dönemde mide bulantıları azalacağı ve hatta biteceği için daha rahat bir hamilelik geçirilebilir. Ancak bazı hamilelik semptomlarını yaşamakta mümkündür. Bunlar arasında kabızlık, uykusuzluk, varis sorunları, kasık ağrısı, nefes darlığı olabilir.

2. trimesterde bebek hareketleri fark edilir ve karın büyümesi fark edilir düzeye gelir.
Bebek annenin karnının içinde dolaşmaya başlayacak. Böylece bebeğinizin uyku ve uyanma döngüleri hissedeceksiniz.
2. trimester bittiğinde bebeğin saçları, parmak izleri, yutkunma ve emme gibi refleksleri oluşmuştur. Bebeğin boyu yaklaşık olarak 23 cm uzunluğuna gelmiştir.

Kan testleri ile diyabet taraması (şeker yükleme) da bu süreçtedir.
Doğum kusuru ve diğer genetik tarama testleri (ikili test) de yapılır.
Gerekirse amniyosentez düşünülebilir.

3.Trimester

Üçüncü trimester de hamileliğin 28 ila 40. haftalarını içerir. Artık bebeğiniz hızla büyümeye başlamış ve siz zorlanmaya başlamışsınızdır. 3. trimesterde kadın en az 11 kilo almış olur. Bebek hareketleri daha hızlı ve serttir. Anneyi uykudan uyandırabilecek ölçüdedir.

32.haftada, bebeğinizin kemikleri tamamen oluşmuştur. Bebek şimdi gözlerini açıp kapatabilir ve ışığı hissedebilir. Bebeğin vücudu demir ve kalsiyum gibi mineralleri depolamaya başlayacaktır. 36. haftada artık bebek baş aşağı konumda olmalıdır.

Bu dönemde doktorunuzla daha düzenli olarak görüşeceksiniz. Doğum yaklaştıkça NST ile kasılmalarınız ve bebeğin kalp atışı kontrol edilecektir.

3. trimesterin sonunda bebeğin uzunluğu yaklaşık olarak 46-56 arasındadır 37. haftadan sonra Bebeğin tüm vücudu gelişmiş ve doğuma hazır hale gelir.

Gebelikte yapılması gerekli testler:

İlk muayenede yapılan test ve tahliller:

• Hemogram ( Tam kan sayımı )
• Kan grupları tahlili: Rh uyuşmazlığı (Kan uyuşmazlığı)
• Kan uyuşmazlığının ortaya çıkmasından sonra yapılması gereken Indirekt Coombs testi
• Tam idrar testi, gerekli durumlarda idrar kültürü
• TSH:Annede guatr ve troid hormon bozukluğu mevcutsa bu durum bebeği etkileyebilir. Bozukluğun saptanması durumunda bir endokrinoloji uzmanına muayene olmak gerekir.
• Toksoplazma IgM ve IgG:Kedi, köpek dışkısından, çiğ etten ve iyi yıkanmamış sebzelerden geçen paraziter enfeksiyon için tarama testi
• Rubella IgM – IgG:Kızamıkçık aşısının tutup tutmadığını, herhangi akut enfeksiyonun olup olmadığını gösteren testler
• Hepatit B için HBSAg:Annede Hepatitin saptanması durumunda bebeğe bulaşmasının engellemesi için doğumdan sonra bebeğe Hepatit B Ig serum uygulanır.
• HCV:Hepatit C testi
• HIV:AIDS testi
• Diyabet riski taşıyan hastalarda açlık kan şekerinin ölçülmesi veya son 3 aydaki ortalama şeker seviyesini gösteren HbA1C testi
• Biyokimya testleri(kolesterol, böbrek, karaciğer vb.)

11-14 haftalar arasında yapılan testler:
Gebeliğin 11. haftasından sonra ultrason muayenesinde bebeğin ense kalınlığı (NT) ölçülür ve ikili test (kan tahlili) yapılır. Bu tahlil 11-14 hafta arasında yapılabilir, 14. haftadan sonra yapılamaz.

16-20 haftalar arasında testler:
Bu haftalar arasında üçlü test (triple test) veya dörtlü test yapılır. Eğer bu test sonucu riskli gelirse amniosentez (bebekten su alınması) yapılarak daha ileri inceleme yapılabilir.

35-37 haftalar arasında testler:
Bu haftalar arasında annede Grup B Streptokok (bakteri) taraması önerilmektedir ancak ülkemizde henüz fazla yaygınlaşmamış bir uygulamadır.

Tarama testleri ile ilgili daha detaylı bilgileri Tarama Test Çeşitleri yazımızda okuyabilirsiniz.

Tarama Test Çeşitleri

İkili Tarama Testi: Gebeliğin 11-14. haftaları arasında yapılır. İkili test her gebeye yapılmaktadır. Bu testte anne karnında serbest beta hCG ve PAP-A diye iki hormon ölçülmekte ve ultrasonda ölçülen bebeğin ense kalınlığı ile karşılaştırılmaktadır. İkili test, tarama testi olduğundan, pozitif çıktığında yani ihtimal kabul edilebilir değerin üzerinde çıktığında bu gebelere kesin tanı testi olan amniosentez önerilir.

Üçlü Tarama Testi: Üçlü test genellikle gebeliğin 16-18.haftaları arasında yapılır. Anneden alınan kandan HCG, E3 ve AFP bakılması ve bu değerlerin anne yaşı ve bebeğin haftası ile birleştirilmesi ile bebeğinizin Down sendromu ve Trizomi 18 olabilme riski hakkında bilgi verir.

Dörtlü Tarama Testleri: Gebeliğin 16-20. Haftaları arasında uygulanan bir tarama testidir. En uygun yapılma haftası gebeliğin 18. haftasıdır. İşlem öncesi ultrasonografi ile önce bebek değerlendirilir ve bebeğin ölçümleri yapılır. Sonrasında anne adayından alınan kan örneği ile ultrasonografik bilgiler birleştirilerek bir risk hesaplamasına gidilir.
Bu işlem neticesinde anne adayının bebeğinde Trisomi 21 (Down sendromu), Trisomi 18 ve nöral tüp defekti (NTD, bebekte omurgada açıklık) var olma olasılığı belirlenir.

Entegre Tarama Testleri: 1-14. Hafta ve 16-20. Haftalarda 2 kez kan alınır. Nukal kalınlık ve baş çapı ölçülür. Kan biyokimyası sonuçları ile entegre edilir. Entegre test duyarlılığı yaklaşık %90’dır.

Gebelikte bulantı ve kusma:

Gebeliğin bulantı ve kusması gebe ve fetüs sağlığını etkileyen yaygın görülen klinik bir durumdur. Gebenin yaşam kalitesini etkilemekte, poliklinik başvurularına ve hatta hastaneye yatma gereksinimine neden olabilmektedir.

Gebeliğin hafif dereceli bulantı kusması için “Sabah Hastalığı” terimi kullanılsa da semptomlar çoğu zaman sadece sabahları değil, günün herhangi bir zamanında vardır.

Bazı gebelerde ise  “hiperemezis gravidarum”  adı verilen şiddetli bir sabah bulantısı vardır. Bu, şiddetli bulantı ve kusma; dehidrasyona yol açtığında veya kadının hamileliğinin vücut ağırlığının % 5'inden fazlasını kaybetmesine neden olduğunda olur. Bazen yetersiz beslenmeye neden olabilir. Gebe sıvı almak, ilaç almak veya beslenmek için hastanede kalmak zorunda kalabilir.

Gebelikte Bulantı Ve Kusma Sıklığı Nedir?

Genellikle hafif veya orta şiddetli olan semptomların sıklığı birinci trimesterde sadece bulantı için % 30-90, kusma ise %50’ye varan oranda görülebilir. Bulantı ve kusma sıklıkla gebeliğin 6. haftasında başlar, 9. haftada pik yapar ve 16-20. haftalar arasında kaybolur. %15 olguda üçüncü trimestere, %5 olguda ise doğuma kadar devam edebilir.

Hamilelikte Mide Bulantısı Normal Midir?

Gebeliğin ilk belirtilerinden biri olarak kabul edilen mide bulantısı, kadınların %25'inde hiç görülmez. Bu durum bebeğin gelişimi ya da hamileliğin gidişatı ile ilgili bir gösterge değildir. Gebelik döneminde anne adayının midesinin bulanması kadar, hiç bulanmaması da normal kabul edilir. Bu durum ancak anne adayının vücudunun hızla değişen hormonal düzene kolay adapte olduğu gösterir. Ancak gebelik döneminde görülen mide bulantısı kan şekerinin düşmesi, stres ve yorgunluk gibi durumlarda da ortaya çıkabilir. Bu yüzden gebeliğin planlanmasından itibaren anne adayının düzenli olarak hekim kontrolünde olması önerilmektedir.

Gebelikte Bulantı Kusma Neden Olur?

Gebelikte bulantı kusma nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Artmış hormon düzeyleri, azalmış barsak hareketleri, genetik yatkınlık ve fizyolojik faktörler gibi tam olarak kanıtlanmamış birçok sebep olabileceği düşünülmektedir.

Gebelikte bulantı kusma şikayetiniz olma olasılığınızı artıran şeyler şunları içerir:

• Önceki hamileliğinizde bulantı kusma yaşadıysanız,
• Hamilelik öncesi hassas bir mideniz var ise. Örneğin araba tutması, migren, belirli kokulara veya tatlara duyarlılık veya doğum kontrol haplarına mideniz duyarlıysa,
• İkizlere veya diğer çoğul çocuklara hamile iseniz tek bebek taşıyan bir kadından daha yüksek gebelik hormonu olan hCG seviyelerine sahip olacağınızdan bulantı kusma şikayetiniz daha fazla olacaktır.

Gebelik Bulantı Kusmasında Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?

Diyet değişikliği ve bulantı kusmayı tetikleyen faktörlerden uzak durmak her hastada aynı derecede etkili olmayabilir. Bazı vitaminlerin ve hekiminiz tarafından size uygun görülen kusma önleyici ilaçların kullanımı gerekebilir. Gebelikte ilaç kullanımına anne adayı şüphe ile yaklaşabilir. Ama uzun yıllar gebelik kusmalarında kullanılan ve gebelikte güvenli kabul edilen ilaç seçenekleri bulunmaktadır. Normalden daha sık idrara çıkma, idrar renginin koyu sarı olması, ayaktayken baş dönmesi, halsizlik ve kilo verme gibi sıvı kaybı belirtileri olması halinde ise hemen doktora başvurulmalıdır. İlaç tedavisine cevap vermeyen aşırı kusma ve sıvı kaybı durumunda tedaviye hastanede yatırılarak devam edilmesi gerekebilir.

Gebelikte Bulantı Kusmanın Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

• Gebelik bulantı kusmasının yönetiminde hastalığın şiddeti, bulantı-kusmanın gebe yaşam kalitesi üzerine etkisi ve kullanılacak ajanların güvenilirliği hekimler tarafından dikkate alınmalıdır.

• Bulantı ve kusma nedeniyle gebenin hekime başvurması klinik karar vermede önemli bir belirleyicidir. Planlı gebelik olgularında, anne adayına üç ay önceden multivitamin takviyesi yapmak hastalığın şiddetini ve sıklığını azaltmaktadır.

• Gebeliğin bulantı ve kusmasının yönetimi ilaç dışı tedaviler, güvenilir ilaç tedavileri, sıvı elektrolit açığının giderilmesi ve tedaviye yanıtsız/dirençli olgularda enteral/parenteral beslenme şeklinde özetlenebilir.

İlaç Dışı Tedaviler

- Diyet İçeriğinde Değişiklikler

• Boş veya tamamen dolu mide bulantıyı artırmaktadır. Tam bir açlık hissi oluşmadan önce yemek, sabah kalkar kalmaz ve gece yatmadan önce atıştırma yapmak, iki saat arayla az miktarda, sık aralıklarla yemek genel prensiplerdir.
• Kafeinli, asidik içerikli içecekler, yağlı, kokulu, baharatlı, aşırı tatlı yiyecekler bulantı hissini artırır. Bunların yerine proteinden zengin, kuru, tuzlu, düşük yağ içerikli yemekler önerilmelidir. Sıvı alımı midenin tam dolmasına neden olabilmeleri nedeniyle yemekle aynı anda değil en az 30 dakika öncesinde veya sonrasında olmalıdır. Soğuk ve ekşi içecekler daha iyi tolere edilmektedir.
• Zencefil içeren yiyecekler ve naneli içecekler bulantı hissini azaltsa da kusma olan hastalarda faydası gösterilmediği için kullanımı bireyselleştirilmelidir.

- Tetikleyici Faktörlerden Uzak Durma

Parfüm, sigara, nem kaynaklı oda kokuları, yemekten sonra uzanma, araba içinde seyahat etme, titrek ışık ve ani kafa hareketleri bulantı ve kusmayı tetikleyebilmektedir.

-Akupunktur ve Psikoterapi

Akupuntur, basınç uygulayan bileklik ve elektriksel sinir uyarımı kullanımının bulantı ve kusma tedavisinde plaseboya üstünlükleri gösterilememiştir.  Hipnozun terapötik etkinliği ile ilgili ise son derece sınırlı veri bulunmaktadır

İlaç Tedavisi

Bulantı ve kusma için öncelikle doğum öncesi folik asit başlanmalıdır. Zencefil tabletleri de kullanılabilir. İlerleyen şikayetlerde B6 vitamini (pridoksin), doksilamin (antihistaminik) eşliğinde veya yalnız kullanılabilir. Şikayetler daha da ilerlerse hekiminizin önereceği başka ilaçlar da mevcuttur. Ancak kullanılan ilacın, hamilelik kategorisi çok önemlidir. (FDA onayı).

Gebelikte Sağlıklı Beslenme

Anne adayının yeterli ve dengeli beslenmesi, bebeğin sağlıklı gelişimi için önemli role sahiptir. Anne adayı, bebeğin bedensel ve zihinsel gelişimini tamamlayabilmesi için tüm besin gruplarından almalıdır. Hamilelik döneminde bebeğin büyüme ve gelişmesi, annenin günlük aldığı besinlerin plasenta aracılığı ile fetusa taşınması ile gerçekleşir bu sebeple gebelikte annenin enerji, protein, vitamin ve mineral gereksinimi artmıştır. Ancak anne adayı çeşitli sebeplerle yeterince beslenemese dahi fetüs her halükarda ihtiyaç duyduğu enerji ve besin değerlerini anne adayının depolarından karşılamaya devam etmektedir. 

5 temel besin grubu olan meyve, sebze, tahıl, yağsız et ve yumurta gibi protein zengini gıdalar ve yoğurt, peynir gibi süt ürünlerinden; mineraller ve vitaminler kadar, yeterli protein, karbonhidrat ve yağ alınması sağlıklı beslenme için önerilmektedir.

GEBE KADINLAR İÇİN ÖRNEK BESİN REHBERİ

Bulantıya Neden Olan Besinler Nelerdir?

Her anne adayının midesini bulandıran besinler farklıdır. Ancak genel olarak gebelerin çoğunluğunda mide bulantısına yol açan yiyecekler; çok baharatlı, asitli ve yoğun aromalı besinler olarak sıralanabilir. Her kadın kendi vücudunu ve metabolizmasını tanır bu bakımdan normal dönemde mide bulantısına yol açan besinlerden gebelik döneminde özellikle uzak durulması önerilir.

Bununla birlikte içeriğinde A vitamini olan besinlerin mide bulantısını hafiflettiği ve önlediği  bilinmektedir.  Ayrıca aşırı yağlı tüm besinlerin hem normal dönemde hem de hamilelik döneminde mide bulantısını tetiklediği bir gerçektir. Yağlar sindirimi zorlaştırdığından gebelik bulantılarını da şiddetlendirebilmektedir.

Gebelikte Sağlıklı Beslenme

Anne adayının yeterli ve dengeli beslenmesi, bebeğin sağlıklı gelişimi için önemli role sahiptir. Anne adayı, bebeğin bedensel ve zihinsel gelişimini tamamlayabilmesi için tüm besin gruplarından almalıdır. Hamilelik döneminde bebeğin büyüme ve gelişmesi, annenin günlük aldığı besinlerin plasenta aracılığı ile fetusa taşınması ile gerçekleşir bu sebeple gebelikte annenin enerji, protein, vitamin ve mineral gereksinimi artmıştır. Ancak anne adayı çeşitli sebeplerle yeterince beslenemese dahi fetüs her halükarda ihtiyaç duyduğu enerji ve besin değerlerini anne adayının depolarından karşılamaya devam etmektedir. 

5 temel besin grubu olan meyve, sebze, tahıl, yağsız et ve yumurta gibi protein zengini gıdalar ve yoğurt, peynir gibi süt ürünlerinden; mineraller ve vitaminler kadar, yeterli protein, karbonhidrat ve yağ alınması sağlıklı beslenme için önerilmektedir.

GEBE KADINLAR İÇİN ÖRNEK BESİN REHBERİ

Gebelikte Vitamin ve Mineral Kullanımı

Dünya Sağlık Örgütü’nün kullanılmasını önerdiği iki takviye vardır.  Bunlardan biri folik asitin gebeliğin ilk 3 ayında ve gebelik planlamasından üç ay önce kullanılması, diğeri de 3. aydan sonra demir kullanılmasıdır. Beyin ve omurlardaki doğum kusurlarını engellemeye yardımcı olmak için folik asit kullanımı gebelikte önemlidir. Dünya Sağlık Örgütünün gebelikte folik asit kullanımını önermesinin sebebi de budur. Genellikle folik asit ilk 3 ayda kullanılır ve sonrasında kesilmektedir.

Demir ise gebelikte rutin olarak kullanılması önerilen bir mineraldir. Bunun nedeni plasenta yoluyla anneden bebeğe sürekli bir demir geçişi olur; bir zaman sonra annedeki demir depoları yetersiz kalır ve annenin hemoglobin seviyesi düşer; bunu önlemek amacıyla anne adayına ilk 3 aydan demir takviyesi kullanımı önerilmektedir.

Gebeliğin ikinci 3 aylık döneminde multivitamin, omega–3, kalsiyum, magnezyum, çinko gibi çeşitli mineral takviyeleri ihtiyaçlarınız için gebeliğinizi takip eden doktorunuza danışabilirsiniz.

Gestasyonel Diyabet (Gebelik Diyabeti) nedir?

Gestasyonel diyabet; gebelikte en sık görülen problemlerin başında gelmektedir. Bazı kişilerde gebelik öncesi yeterli insülin salgılayabilen pankreas hücreleri gebeliğin ilerlemesiyle yeterli insülin salgılayamaz, bu nedenle daha önce diyabet belirtisi olmadığı halde gebelik boyunca kan şekeri yükselebilir.

Gestasyonel Diyabet (Gebelik Diyabeti) Neden Olur?

Bu durum genellikle gebeliğin ikinci yarısında, bazen 20. hafta gibi erken bir zamanda, ancak genellikle daha sonra ortaya çıkar. Çünkü bebek büyüdükçe, plasenta insülinin gerektiği gibi çalışmasını engelleyen hormonlardan daha fazla üretir; bu hormonlar vücudun şekeri (glukoz) parçalamasını zorlaştırırlar. İnsülin hormonunun görevlerinden biri olan; kan şekeri seviyesini sabit tutma görevini yerine getirmekten alıkoyarlar.

Kan şekeri düzeyindeki bozukluklar; özellikle de gebelikten önce diyabeti olan hastalarda, hem anne hem de bebek için olumsuz sonuçlar doğurabilir. Gestasyonel diyabet tanısı alan anne adaylarında preeklampsi ve erken doğum riski artmıştır.

Gestasyonel Diyabet Tanısı Nasıl Konulur?

Daha önce bilinen diyabeti veya risk faktörleri yoksa gebeliğin 24-28. haftasında 75 g glikozla "Oral Glukoz Tolerans" (OGTT) testi ya da çift basamaklı OGTT planlanmalıdır.

50 gr glukoz ile tarama testi (herhangi bir zamanda aç ya da tok) 1 saat sonraki glukoz değeri 140-180 mg/dl arasındaysa

100 gr glukoz ile OGTT(en az 2 değer varlığında tanı konur)

* Açlık kan şekeri  ≥95 mg/dl

* 1. saat ≥180 mg/dl

* 2. saat ≥155 mg/dl

* 3. saat ≥140 mg/dl

Gestasyonel Diyabet İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

• Önceki gebelikte gestasyonel diyabet varlığı
• Ailede (özellikle 1. derece akrabalarda) Tip-2 diyabet hastalığı varsa
• Önceki gebelikte annenin fazla kilo almış olması (> 20 kg)
• Açlık kan şekeri > 95 mg/dl üzerindeyse
• Kilo fazlalığı varlığı (BKİ ≥25 kg/m2)
• İleri yaş (≥25 yaş)
• Polikistik over sendromu varlığı

Gebelikte Alışveriş & Hastane çantası

Gebeliğin en eğlenceli kısmı alışveriştir. Değişen bedeniniz için gardrobunuzu yenilerken bebeğinize de kıyafetler, oyuncaklar bakabilirsiniz. Oldukça heyecanlı ve keyifli olan alışveriş için dikkat etmeniz gerekenleri sizler için araştırdık.

Doğum sonrası değişen vücudunuzun anneliğe daha kolay adapte olabilmesi için farklı giysilere ve bakım ürünlerine ihtiyacınız olacaktır; işte bu yardımcı ürünlerden en çok işinize yarayacakları sizler için derledik;

Gebelikte Alışveriş İhtiyaç Listesi

Giyim:

• Göbek altı külot
• Lohusa külodu
• Sabahlık
• Çorap
• Emzirme sütyeni
• Emzirme atleti
• Emzirme badisi

Emzirme:

Göğüs pedi

Göğüs pompası

Emzirme önlüğü

Emzirme minderi

Süt saklama poşeti/kabı

Göğüs ucu kremi

Süt artırıcı içecekler

Kişisel Bakım:

Çatlak önleyici krem

Lohusa pedi

Güvenlik:

Destek yastığı/minderi

Hamile emniyet kemeri

Hastane Çantası İhtiyaç Listesi

Hastane çantası doğuma az bir zaman kala kapının hemen yanında ya da aracınız varsa aracınızın bagajında hazır bekletmeniz gereken ve doğum sırasında hastanede hem sizin hem de bebeğinizin ihtiyaç duyabileceği eşyaların olduğu bir çantadır. Hastane çantanızı eksiksiz hazırlamak için aşağıda sizin için hazırladığımız listeden yardım alabilirsiniz.  

• Doğumdan sonra bebeği rahat emzirebilmek için önü kolay açılabilen 2 adet düğmeli   gecelik veya pijama, sabahlık.
• Terlik veya rahat ayakkabı.
• Ameliyat yerini rahatsız etmeyecek büyük beden birkaç iç çamaşırı.
• Emzirme sütyeni.
• Birkaç adet omuz mendili.
• Bebeğiniz eve dönüşü için otomobil bebek koltuğu. • Yeni doğan bebek bezi, yeni doğan ıslak mendil.
• Bebeğin eve giderken giymesi için hastane çıkış seti.
• Pişik kremi
• En az 2 ya da 3’er tane eldiven ve çorap • Kanamalar için bir paket ped.
• Kişisel bakım için ıslak mendil, diş fırçası, diş macunu, deodorant, saç fırçası, şampuan vb.  kişisel eşyalar
• Meme uçları yara olabileceği için meme ucu kremi
• Sütünüz fazla gelirse sutyeninizin kirlenmemesi için göğüs pedi
• Süt pompası
• Telefon ve şarj aleti
• Fotoğraf makinesi
• Nüfus cüzdanı ve nakit para,
• Sezaryen doğumdan sonra bağırsakların en kısa sürede tekrar çalışmaya başlaması için kuru erik gibi lif oranı yüksek yiyecekler ve meyveler.